Woensdag 19 februari 2025, om 14.00 uur in de Nehalenniazaal, RMO Leiden

‘Pakana: tolk Babylonisch in het Memphitische paleis van Toetanchamon’. Dr. Nico Staring

Toegang donateurs Mehen € 10,00, niet-donateurs € 12,50, studenten gratis (exclusief entree RMO).

Memphis was de administratieve hoofdstad van Egypte tijdens het Nieuwe Rijk. De belangrijkste hovelingen en hooggeplaatste ambtenaren lieten monumentale graven bouwen in Sakkara. Tijdens de post-Amarna periode (laat-18e dynastie) ondergaat de begraafplaats een enorme groeispurt. Die groei kan niet los gezien worden van het lot van Achetaton (Tell el-Amarna), de hoofdstad in Midden-Egypte die kort na overlijden van Achnaton verlaten wordt.  Koning Toetanchamon verhuist naar het noorden en zijn hovelingen volgen hem naar het paleis in Memphis. Onder die hovelingen was een zeker Pakana, ’s konings tolk Babylonisch. Zijn grafkapel werd zo’n 20 jaar geleden opgegraven en wordt binnenkort door de spreker gepubliceerd. In deze lezing kijken we naar de grafkapel (ligging, architectuur, opgravingsgeschiedenis), de grafeigenaar en zijn familie (waarschijnlijk van niet-Egyptische afkomst; maar waar komen ze wel vandaan?), en de betekenis van de beroepstitel ’tolk Babylonisch’. We weten dat het Babylonisch (Akkadisch) de lingua franca was van de interculturele correspondentie tijdens de Late Bronstijd. Een enkel kleitablet noemt een tolk die de koninklijk boodschapper vergezelde op diplomatieke missie naar het buitenland. Deze beroepstitel is echter uniek: we kennen geen andere tolk Babylonisch. In welke socio-professionele omgeving opereerde deze tolk? Deze lezing probeert op deze en andere vragen een antwoord te geven.